İş Güvenliği Levhaları

İş Güvenliği Levhaları iş kazalarının önüne geçmek için üretilen bilgilendirici niteliği taşıyan uyarı ve ikaz levhası ürünüdür. İş güvenliği tabelası da denilmektedir.  İş güvenliği levhası baskısında kullanılacak renkler, resimler veya simgeler uluslar arası standartlarla belirlenmiştir. İş güvenliği levhalarında sarı, kırmızı veya mavi zemin üzerinde beyaz veya siyah yazı veya metin olur. Bu renkler yasaklayıcı, uyarıcı veya bilgilendirme niteliğine göre düzenlenmektedir.

İş Güvenliği Levhaları Nedir?

Günümüz teknolojisinde teknolojinin artması ile birlikte irili ufaklı şirket, fabrika, şantiye alanları, hastaneler, kamu alanları dahil çoğu yerde İş güvenliği levhaları bulunmaktadır. İş güvenliği levhaları sadece işçiyi değil kuruluşun da güvenliğini sağlamaktadır. Her iş yerinde olması gereken bu levhalar iş yerinin ne işle uğraştığına göre değiştirmektedir. Levhaların insanların rahatça görebileceği yerlerde ve dikkat çekici simgelerle birlikte olmasına dikkat edilmelidir.

İş Güvenliği Levhaları Niçin Kullanılır?

İş yerlerinde levha kullanımı can ve mal kaybına sebep olmamak, işçiyi kazalardan uzak tutmak ve olası bir kazanın önüne geçerek iş yerinin cebini düşünen bir sistemdir. Sonucu ölümle sonuçlanabileceği gibi, iş kazaları işçileri sakat bırakabilir. Hatta iş yerinizi tamamen kaybedecek sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. İş yerinizde levha bulundurarak işçilerinizi, kendinizi, iş yerinizi güvenli bir ortama dönüştürebilirsiniz. Bu levhaları kullanmak aynı zamanda iş yerinizde ISG tedbirlerini almanıza yardımcı olur. Bu levhaların kullanılmaması halinde birçok ceza ile karşılaşabilirsiniz. Dolaylı yollardan da olsa İş güvenliği levhalarını sağlamak (araç-gereç) iş yerinin görevlerindendir.

Örnek verilecek olursa herhangi bir olay anında işçileri tahliye etmek ve güvenli bir bölgeye ya da toplanma noktasına götürmek gerekmektedir. Bunun için ayrılan yerin ise toplanma noktası olduğunu belirten bir levha asılması gerekmektedir. Acil çıkış levhaları veya toplanma alanına götürecek olan levhalar asarak işçiye yön verilmelidir. Ayrıca işverenin, işçileri bu konuda eğitmesi gerekmektedir.

6331 numaralı kanunun 5.maddesi gereğince İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 6.maddesinde işveren risk analizi sonucuna göre iş yerindeki risklerinin giderilemediği veya istenilen derecede azaltılamadığı durumlarda iş güvenliği levhalarını bulundurmak zorunluluğu vardır.
6331 numaralı kanunun 7.maddesi gereğince ise işverenlerin işçileri yönetmeliğinin esaslarınca bilgilendirmesi gerekmektedir. Bu güvenlik levhalarının anlamlarının öğretilmesi ve bu levhalara bağlı olarak nasıl davranmaları gerektiği öğretilmelidir. Yine 6331 numaralı kanun gereğince yönetmeliğin 12.maddesince bu davranış biçimleri ve levha anlamları yazıya dönüştürülerek kopyaları işçilere dağıtılmalıdır.

İş güvenliği levhaları yaptırılırken işçilerin fikri alınmalıdır. İş sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde işçilerin görüşünün alınması açıkça belirtilmiştir. Tüm bu kanunların yerine getirilmemesi durumunda iş yerine para cezaları verilmektedir. Bu para cezaları iş yerinde çalışan işçi sayısına göre ( 10’dan az çalışanı olan, 10-49 çalışanı olan, 50’den fazla çalışanı ) artmaktadır. Yine bu işçi sayıları içerinde ise az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olarak ayrılmaktadır. Para cezaları ilk önce çalıştırılan işçi sayısına sonra da tehlikesine göre verilmektedir.

İş Güvenliği Levhası Nasıl Yapılır?

İş güvenliği levhaları alüminyum, pvc, dekota veya pirinç levha üzerine uv baskı yapılarak üretilmektedir.

İş güvenliği levhalarını renklerine göre amacına göre ayırabiliriz. Renklerine göre levhalar 5 kısımda incelenir. Kırmızı, sarı, mavi, yeşil ve flüoresan turuncu renklerindedir. Her bir rengin temsil ettiği uyarılar farklıdır. Ayrıca bu levhaları amacına göre 6 farklı kolda da inceleyebiliriz. Bunlar yasaklayıcı levhalar, emredici levhalar, yangın levhaları, acil çıkış levhaları, uyarıcı levhalar ve genel maksatlı levhalardır. Yasaklayıcı ve yangın levhaları kırmızı renkte, emredici levhalar mavi renkte, uyarıcı levhalar sarı renkte ve genel maksatlı levhalar ise; kırmızı, yeşil, sarı renklerde olabilir.

İş Güvenliği Levhası Renkleri Nelerdir?

İş güvenliği levhaları; kırmızı, sarı, mavi, yeşil ve bazen flüoresan turuncu renkleri kullanılmaktadır. Kırmızı renk levhalar yasaklayıcı, tehlike alarmı veren ve yangınla mücadele ekipmanları için kullanılan levhalarda kullanılır. Yasaklayıcı levhalar; daire şekilli, zemin rengi beyaz ve üzerine siyah renkli bir piktogram, çerçeve rengi kırmızı ve diyagonal yani çapraz çizgi şeklinde olmalıdır. Ayrıca kırmızı renkli kısım  levha alanın en az %35’ini kaplamalıdır. Yasaklayıcı levhalarda yasak belirten ya da  sadece belirtilen şeylere izin olan levha çeşididir.  “Üzerine oturmak yasaktır, yük asansörüdür insan binemez” yasaklayıcı levhalara örnek verilebilir.

Tehlike alarmı levhaları ise o an bir olay gelişmekte ise yapılması gereken şeyleri belirtir düzeneği durdurmanız, kapatmanız istenir. Yangınla mücadele ise “yangın hortumu, yangın söndürücü, yangında su kullanma” gibi ekipmanların yerini gösteren, nasıl kullanıldığını ve ne olduğunu anlatan levhalardır. Kırmızı üzerine beyaz piktogramlı, kare veya dikdörtgen şekilli levhalardır. Kırmızı renk levhanın en az %50’sini kaplamalıdır.

Sarı renk iş güvenliği levhaları ise uyarı levhalarıdır. Üçgen şekilli, siyah çerçeveli olurlar. Sarı renk bir zemin üzerindeki piktogramlar siyahtır. Levhanın en az %50’si sarı renk olmalıdır. Dikkatli ol, önlem al, kontrol et, tehlike gibi ikazlarda bulunan levhalardır.

Mavi renkli levhalar zorunluluk işaretlerini gösterir. Bu levhalar daire şeklinde, mavi renk zemin üzerine beyaz renk piktogramlı ve yine mavi rengin ilgili levhanın en az %50’sini kaplaması istenmektedir.  Galoş giymenizi, baret takmanızı veya maske takmanızı zorunlu kılar.

Yeşil levhalar ise acil kaçış, ilk yardım işareti ve tehlike yok anlamlarda kullanılırlar. Bu levhalar dikdörtgen veya kare şeklinde, yeşil renk zemin üzerine beyaz renkte piktogram olmalıdır. Yeşil renk işaret alanının en az %50’sini kaplamalıdır. Yeşil renk iş güvenliği levhalarına göz duşunun bulunduğu yerlerde, revirlerin yakınında, toplanma noktalarına götüren yol üzerinde rastlanır.
Flüoresan turuncu ise emniyet işaretleri haricinde sarı yerine kullanılabilir. Özellikle ise doğal görüşün zayıf olduğu yerlerde dikkat çekici olduğu için kullanılır.

İş Güvenliği Levhaları Nasıl Kullanılmalıdır?

İş güvenliği levhaları tehlike cisimlerin ve özel tehlike arz eden yerlerin yakınına ve genel tehlike olan yerlerin girişine konulmalıdır. Levhalar katlanmaz özellikte olmalıdır. Göz seviyesinde, aydınlatması iyi yapılmış erişimi kolay ve görünür olmalıdır. Levhaların önünde çok eşya bulundurup görülmesinin engellenmemesi gerekmektedir. Bulunulan ortamda eğer doğal ışık yoksa flüoresanlı renkleri kullanmalı ya da ortam yapay ışıklarla aydınlatılmalı. Ayrıca piktogramlar karışık olmadan temel ayrıntıları içermelidir. Levhalar kullanılacağı ortama uygun (hava koşulları, darbe v.b. ) malzemeden yapılmalıdır. Ayrıca İş güvenliği levhalarının işlevini yerine getirebilmesi için temizliği ve bakımı yapılması gerek görülüyorsa değiştirilmelidir. Levhalar katlanmaz özellikte olmalıdır.